Adaçayı (Salvia sp.) (Lamiaceae) Türlerine Ait Uçucu Yağların Bazı Depolanmış Ürün Zararlılarına Karşı Fumigant Etkilerinin Araştırılması.

In this study, the effects of essential oils obtained from above-ground parts of Salvia hydrangea DC. ex Bentham, Salvia verticillata L. subsp. amasiaca (Freyn. & Bornm.) Bornm. and Salvia nemorosa L. belonging to the Lamiaceae family collected from Iğdır province against important pests of stored products, Rhyzopertha dominica (Fabricius, 1792), Oryzaephilus surinamensis (L., 1758), Cryptolestes ferrugineus (Stephens, 1831), Tribolium confusum Jacquelin du Val, 1861, and Callosobruchus maculatus (Fabricius, 1775), were investigated. The obtained essential oils of these plants were prepared in three replications at 5, 10, and 15 μl Petri-1 doses under 25 ± 1 °C temperature and 65 ± 5% relative humidity conditions. LC50 and LC90 values were determined by looking at the mortality rates at 12, 24, 48, 72, and 96 hours at different times. As a result of the studies, the toxicity levels of essential oils derived from Salvia species changed depending on the type of insect and plant, the concentration applied and the time after application, and the highest effect was obtained from the essential oil of S. hydrangea. [ABSTRACT FROM AUTHOR]

Bu çalışmada, Iğdır ilinden toplanan Lamiaceae familyasına ait Salvia hydrangea DC. ex Bentham, Salvia verticillata L. subsp. amasiaca (Freyn. & Bornm.) Bornm. ve Salvia nemorosa L. bitkilerinin toprak üstü aksamlarından elde edilen uçucu yağların depolanmış ürünlerde önemli zararlılar olan Rhyzopertha dominica (Fabricius, 1792), Oryzaephilus surinamensis (Linnaeus, 1758), Cryptolestes ferrugineus (Stephens, 1831), Tribolium confusum Jacquelin du Val, 1861 ve Callosobruchus maculatus (Fabricius, 1775)'un ergin dönemlerine karşı fumigant etkileri incelenmiştir. Salvia türlerinden elde edilen uçucu yağlar 25 ± 1 °C sıcaklık ve % 65 ± 5 orantılı nem koşullarında 5, 10 ve 15 μl Petri-1 dozlarda 3 tekerrür olarak hazırlanmış ve 12, 24, 48, 72 ve 96 saatte ölüm oranlarına bakılarak LC50 ve LC90 değerleri belirlenmiştir. Çalışmalar sonucunda Salvia türlerinden elde edilen uçucu yağların toksisite seviyeleri böceğin ve bitkinin türüne, uygulanan konsantrasyona ve uygulama sonrası geçen zamana bağlı olarak değişmiş ve en yüksek etkiyi S. hydrangea'den elde edilen uçucu yağ göstermiştir. [ABSTRACT FROM AUTHOR]